Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
Tijdschrift voor Psychotherapie
Gepubliceerd in:

01-05-2012

Schuld en schaamte

Een psychoanalytisch perspectief

Auteur: Antoine Mooij

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 3/2012

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

In dit artikel worden overeenkomsten en verschillen tussen (gevoelens van) schuld en schaamte besproken. Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie vormen van schuld en schaamte: faalschuld, daadschuld en vereveningschuld en de daarmee corresponderende faalschaamte, zijnsschaamte en relationele schaamte. Deze onderscheidingen worden toegelicht op het vlak van de psychopathologie. Zij worden besproken vanuit drie niveaus van de psychische realiteit: de ervaring, het verkeren in een situatie en bepaaldheid door een talige structuur (intentionele, situationele en structurele analyse). De oorsprong van schuld en schaamte wordt vanuit lacaniaans perspectief besproken. De psychoanalyse wordt hierbij opgevat als een antropologisch georiënteerde vorm van psychotherapie en psychopathologie.
vorige artikel Psychoanalyse morgen
volgende artikel De multiculturele binnenwereld
Literatuur
Aristoteles, (1984).The complete works of Aristotle (Poetica 1452 a 22 - 1452 b 9; 1452 b 34 - 1453 a 12). The revised Oxford translation. Princeton (N.J.): Princeton UP.
Bennett, M.R. & Hacker, P.M.S. (2003).Philosophical foundations of neuroscience. Oxford: Blackwell.
Bolhuis, J.J., Brown, G.R., Richardson, R.C. & Laland, K.N. (2011). Darwin in mind: New opportunities for evolutionary psychology.PLoS Biol (9)7: e1001109. doi: 10.1371/journal pbio. 1001109.
Braithwaite, J. (1989).Crime, shame and reintegration. Cambridge: Cambridge UP.CrossRef
Dehue, T. (2011). Over de (on)wetenschappelijkheid van de DSM, een wetenschapstheoretisch perspectief. In D. Denys & G. Meynen (red.),Handboek psychiatrie en filosofie (pp. 53-69). Utrecht: De Tijdstroom.
Hersenstichting (2012). Advertenties.de Volkskrant, 4 februari, P9, V19.
Hullu, J. de (2003).Materieel strafrecht. Over algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid naar Nederlands recht. Deventer: Kluwer.
Kant, I. (1970). Anthropologie in pragmatischer Hinsicht. In I. Kant (1970),Werke. Band 6 (pp. 400-688). Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Kohut, H. (1972). Thoughts on narcissism and narcissistic rage.The Psychoanalytic Study of the Child, 27, 60-400.
Lacan, J. (1966). L’agressivité en psychanalyse. In J. Lacan (1966),Écrits (pp. 101-125). Paris: Seuil.
Lacan, J. (1991).Le séminaire de Jacques Lacan. Livre XVII. L’envers de la psychanalyse. Paris: Seuil.
Merleau-Ponty, M. (1997 [1945]).Fenomenologie van de waarneming. Amsterdam: Ambo.
Mooij, A. (2001).Taal en verlangen. Lacans theorie van de psychoanalyse (8e druk). Amsterdam: Boom.
Mooij, A. (2002). De huidige cultuur als beeldcultuur. In A. Mooij (2002),Psychoanalytisch gedachtegoed. Een modern perspectief (pp. 109-126). Amsterdam: Boom.
Mooij A. (2004). Schuld in strafrecht en psychiatrie. In A. Mooij (2004),Psychiatrie, recht en de menselijke maat (2e druk; pp. 55-73). Amsterdam: Boom.
Mooij, A. (2006).De psychische realiteit. Psychiatrie als geesteswetenschap. Amsterdam: Boom.
Mooij, A. (2009a).Prudentie en evidentie. Den Haag: Boom Juridische uitgevers.
Mooij, A. (2009b). Schuld, schaamte en cultuurverschil. In J. Harte, Th. Verhagen & M. Zomer (red.),‘Most probably the best professor of forensic psychiatry’. Liber amicorum Dick Raes (pp. 27-38). Nijmegen: Wolf Legal Publishers.
Mooij, A. (2010).Intentionality, desire, responsibility. A study in phenomenology, psychoanalysis and law. Leiden/Boston: Brill.CrossRef
Mooij A. (2011a). Fenomenologie: belang voor de psychiatrie. In D. Denys en G. Meynen (red.),Handboek psychiatrie en filosofie (pp. 189-201). Utrecht: De Tijdstroom.
Mooij, A. (2011b). Psychoanalyse en hermeneutiek. In J. Dirkx, M. Hebbrecht, A. Mooij, R. Vermote (red.),Handboek psychodynamiek. Een verdiepende kijk op psychiatrie en psychotherapie (pp. 607-614). Utrecht: De Tijdstroom.
Nussbaum, M. (2010).Not for profit. Why democracy needs the humanities. Princeton (NJ): Princeton University Press.
Roudineso, É. (2011).Lacan, envers et contre tout. Paris: Seuil.
Sartre, J.-P. (2004).Het zijn en het Niet. Proeve van een fenomenologische ontologie. Rotterdam: Lemniscaat.
Schalkwijk, F. (2003). Schaamte: een emotie bij negatieve zelfevaluatie.Tijdschrift voor psychoanalyse, 9, 208-222.
Schalkwijk, F. (2011).Emoties bij jongeren. Theorie en diagnostiek van het geweten. Amsterdam: Boom.
Seidler, G.H. (2001).Der Blick des Anderen. Eine Analyse der Scham (2e druk). Stuttgart: Klett-Cotta.
Tallis, R. (2011).Aping mankind: Neuromania, Darwinitis and the misrepresentation of humanity. Durham: Acumen.
Tas, L. (1974). Lotgevallen van het schaamte-affect.Inval, 417-429.
Thys, M. (2006).Fascinatie. Een fenomenologisch-psychoanalytische verkenning van het onmenselijke. Amsterdam: Boom.
Thys, M. (2011). Psychoanalyse en fenomenologie. In J. Dirkx. M. Hebbrecht, A. Mooij, R. Vermote (red.),Handboek psychodynamiek. Een verdiepende kijk op psychiatrie en psychotherapie (pp. 599-606). Utrecht: De Tijdstroom.
Zwaal, P. van der (1997). Verzwijgen en bekennen: over schaamte en schuld. In P. van der Zwaal (1997),De achtste vrije kunst: psychoanalyse en retorica (pp. 115-132). Amsterdam: Boom.
Metagegevens
Titel
Schuld en schaamte
Een psychoanalytisch perspectief
Auteur
Antoine Mooij
Publicatiedatum
01-05-2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 3/2012
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/s12485-012-0022-0

Andere artikelen Uitgave 3/2012

De multiculturele binnenwereld

Psychoanalyse,l’enfant terrible – en Jacques Lacan,le plus terrible

Michael J. Miller (2011). Lacanian psychotherapy. Theory and practical applications. New York/Hove: Routledge. 228 pp., £ 21,99 Bruce Fink (2007). Fundamentals of psychoanalytic technique. A Lacanian approach for practitioners. New York: Norton. 301 pp., £ 21,–

  • Gelezen

Een hardnekkig virus

Wat ik van Freud en Lacan geleerd heb – met de hulp van analysanten

  • Forum

Lacan in hapklare brokken