Uit literatuurstudies blijkt dat patiënten met nierfalen behoorlijk veel klachten hebben. Dit geldt voor zowel dialysepatiënten als voor conservatief behandelden. Klachten zijn: pijn, moeheid, dyspnoe en angst. Er zijn weinig tot geen onderzoeken over de terminale fase. Er is een toenemend inzicht dat er betere palliatieve en terminale zorg voor deze patiënten nodig is. Een expertgroep verzamelde literatuur over de palliatieve/terminale fase bij nierfalen. Daarnaast werd het bewijs verzameld over opioïdengebruik bij nierfalen. Aan de hand hiervan zijn richtlijnen door middel van consensus – en waar mogelijk bewijs – samengesteld.
