Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
Tijdschrift voor Psychotherapie
Gepubliceerd in:

01-06-2005 | Artikel

Het (on)gewone in de diagnostiek en de behandeling van oorlogsslachtoffers

Auteur: Anton Hafkenscheid

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 3/2005

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Abstract

Na een bespreking van enkele kwesties en ontwikkelingen aangaande oorlogsslachtoffers wordt het onderscheid tussen het bijzondere en het gewone in de psychische problematiek en behandeling van oorlogsslachtoffers nader uitgewerkt. Het ongewone in de diagnostiek en behandeling van oorlogsslachtoffers moet worden gezocht in de bijzondere aandacht voor een ongewone psychologische ontwikkeling. Oorlogsslachtoffers verdienen niet alleen maatschappelijke erkenning, maar moeten ook zelf hun ontwikkelingspsychologische scheefgroei onder ogen zien. In de behandeling van oorlogsslachtoffers is het aankaarten van jeugdervaringen nooit een doel op zichzelf. Het oorlogsslachtoffer moet geholpen worden eigen improductieve of destructieve overlevingsmechanismen te veranderen door ze eerst te (h)erkennen.
vorige artikel Inleiding
volgende artikel Het gedachteschema in cognitieve gedragstherapie.
Literatuur
Beaufort, B. de (2004). Interapy.nl. Spui, 16, 4-5.
Begemann, F.A. (2003). Traditie of klaagcultuur? Omzien met Withuis: een gedeeld kader om de oorlog te verwerken, ICODO Info, 01-03, 56-63.
Bowlby, J. (1979). The making and breaking of affectional bonds. Londen: Routledge.
Bowlby, J. (1988). A secure base: clinical applications of attachment theory. Londen: Routledge.
Bramsen, I., Klaarenbeek, M.T.A., & Ploeg, H.M. van der (1995). Militaire gevechtservaringen in de jaren 1940-1950. Klachten en gezondheidsbeleving van oorlogsveteranen vijftig jaar later. In H.M. van der Ploeg en J.M.P. Weerts (red.), Veteranen in Nederland: onderzoek naar de gevolgen van oorlogservaringen – Tweede Wereldoorlog – Politionele acties – Korea (pp. 93-111). Lisse: Swets & Zeitlinger.
Brewin, C., & Holmes, E.A. (2003). Psychological theories of posttraumatic stress disorder. Clinical Psychology Review, 23, 339-376.CrossRefPubMed
Broeke, E., Jongh , A. de, Wiersma, K., & Gimbrère, F. (1997). Psychotherapie bij posttraumatische stress-stoornis: de stand van zaken. Tijdschrift voor Psychotherapie, 23, 305-328.CrossRef
Brom, D., Durst, N., & Aghassy, G. (2002). The phenomenology of posttraumatic distress in older adult Holocaust survivors. Journal of Clinical Geropsychology, 8, 189-201.CrossRef
Buruma, I. De Olympische spelen van het lijden. Trouw, 16 1999.
Dasberg, H. (1987). Trauma in Israël. In H. Dasberg, S. Davidson, G.L. Durlacher, B.C. Filet en E. de Wind, Society and trauma of war (pp. 1-13). Assen/Maastricht: Van Gorcum.
Danieli, Y. (1990). Verschillende stijlen van aanpassing in gezinnen van Holocaustoverlevenden: enkele implicaties voor de behandeling. In D. Greenberg en Y. Danieli, Chanoekat Habajit: Inwijding van het huis (pp.21-35). Assen/Maastricht: Van Gorcum.
Dasberg, H. (2001a). Adult child survivor syndrome: on deprived childhoods of aging Holocaust survivors. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 13-26.
Dasberg, H. (2001b). Narrative group therapy with aging child survivors of the Holocaust. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 27-35.
Durst, N. (2001). Het spanningsveld tussen maatschappij en Shoah overlevende in Israël. In J.M. Tromp (red.), Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen: zeven visies (pp. 38-45). Amersfoort: Sinai Centrum Cahier.
Eland, J., Velden P.G. van der, Kleber, R.J., & Steinmetz, C.H.D. (1990). Tweede generatie Joodse Nederlanders. Utrecht/Deventer: Van Loghum Slaterus/Instituut voor Psychotrauma.
Graaf, P. de (2004). Tilburg ontdekt eigen Anne Frank. De Volkskrant, 19 oktober.
Fuks-Mansfeld, R.G., & Sunier, A. (1997). Wie in tranen zaait…: Geschiedenis van de Joodse Geestelijke Gezondheidszorg in Nederland. Assen: Van Gorcum.
Groen-Prakken, H. (2003). Trauma und Entwicklungsinterferenz. In A. Rossberg en J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zu Spätfolgen der Schoa (pp. 151-168). Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag.
Haans, T. (1993). K2. Klinische groepen oorlogsslachtoffers: groepspsychotherapie aan overlevenden van de Tweede Wereldoorlog. In In T.J.C. Berk, T.A.E. Hoijtink, M. El Boushy, M. van Noort, E. Gans, G. te Lintelo & C. Missiaen (red.), Handboek Groepspsychotherapie (pp. K2.1-K2.16). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Hafkenscheid, A. (1993). Early parenting as perceived by children of survivors: a comparative study with psychiatric outpatients. Voordracht tijdens de 1st World Conference of the International Society for Traumatic Stress Studies, 21-26 juni, Amsterdam.
Hafkenscheid, A. (1999). Het slachtofferschap voorbij. ICODO Info, 16, 51-60.
Hafkenscheid, A. (2001). De onmogelijkheid en onmisbaarheid van de causaliteitsvraag in de behandeling van oorlogs- en vervolgingsslachtoffers. In J.M. Tromp (red.). Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen: zeven visies (pp. 14-22). Amersfoort: Sinai Centrum Cahier.
Hafkenscheid, A. (2004). Het onbehagen van de psychotherapeut in de behandelrelatie met getraumatiseerde vluchtelingen. Tijdschrift voor Psychotherapie, 30, 369-381.CrossRef
Herlihy, J., Scragg, P., & Turner, S. (2002). Discrepancies in autobiographical memories –implications for the assessment of asylum seekers: repeated interviews study. British Medical Journal, 324, 34-37.CrossRef
Herman, J. (1992). Complex PTSD: a syndrome in survivors of prolonged and repeated trauma. Journal of Traumatic Stress, 5, 377-391.CrossRef
Horowitz, L.M. (2002). Interpersonal foundations of psychopathology. Washington: American Psychological Association.
Hospers, M. (2003). Acceptance and commitment in a psychotherapeutic day-clinical treatment of child survivors and the second generation. Utrecht: afstudeeronderzoek capaciteitsgroep Klinische en Gezondheidspsychologie.
Janoff-Bulman, R. (1989). Assumptive worlds and the stress of traumatic events: applications of the schema construct. Social Cognition, 7, 113-136.
Jewish virtual library, website (2004), US Court rules John Demjanjuk was nazi guard, 30 april.
Keilson, H. (1985). Sequentiële traumatisering bij kinderen. Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde, 129, 832-834.
Keilson, H. (1995). Opvang na afloop van grotere betekenis dan de ernst van de ervaringen tijdens de oorlog. Thema, 7, 10-13.
Kellerman, N.P.F. (2001). Psychopathology in children of Holocaust survivors: a review of the research literature. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 36-46.PubMed
Kiesler, D.J. (1996). Contemporary interpersonal theory and research: personality, psychopathology, and psychotherapy. New York: John Wiley & Sons.
Kleber, R.J. (1994). Late gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. De Psycholoog, 29, 125-131.
Kleber, R.J. (1999). Het trauma voorbij: over de grenzen van de psychotraumatologie. Tilburg: inaugurale rede Katholieke Universiteit Brabant.
Kuiper, A. (1999). Een wijze ging voorbij – Het leven van Abel J. Herzberg. Amsterdam: Querido.
Lansen, J. (1990). Een kritische opinie over het begrip posttraumatische stressstoornis. ICODO Info, 89-4/90-1, 11-18.
Lansen, J. (1993). K1 Inleiding. In T.J.C. Berk, T.A.E. Hoijtink, M. El Boushy, M. van Noort, E. Gans, G. te Lintelo & C. Missiaen (red.), Handboek Groepspsychotherapie (pp. K1.3-K1.18). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Lansen, J., & Cels, J.P. (1992). Psycho-educative group psychotherapy for Jewish child survivors of the Holocaust and non-Jewish child survivors of Japanese concentration camps. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 29, 22-32.PubMed
Lempp, R. (2003). Die Einschätzung einer verfolgungsbedingten Minderung der Erwerbsfähigkeit bei psychischen Störungen nach Verfolgung im Kindes- und Jugendalter. In A. Rossberg en J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zu Spätfolgen der Schoa (pp. 305-310). Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag.
Mak, G. (1999). De Eeuw van mijn vader. Amsterdam: Atlas.
Mooren, G.T.M., & Kleber, R.J. (1996). Gezondheid en herinneringen aan de oorlogsjaren van Indische jeugdige oorlogsgetroffenen. Utrecht: Faculteit Sociale Wetenschappen.
Oosterhof, H. (1989). Het Apeldoornsche Bosch: Joods psychiatrische inrichting 1909-1943. Heerlen: De Voorstad – Historisch Museum Marialust.
Polak, I. (2004). Israël was net zo erg: banken hielden geld nazi-slachtoffers. Trouw, 20 januari.
Presser, J. (1965). Ondergang: de vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom, 1940-1945. Den Haag: Staatsuitgeverij.
Safran, J.D. (1998). Widening the scope of cognitive therapy: the therapeutic relationship, emotion, and the process of change. Northvale, NJ: Jason Aronson.
Schelach, L., & Nachson, I. (2001). Memory of Auschwitz survivors. Applied Cognitive Psychology, 15, 119-132.CrossRef
Schudel, W.J., & Pepplinkhuizen, L. (1987). Medische causaliteit bij oorlogsgetroffenen: geannoteerde samenvatting van een literatuuronderzoek. Medisch Contact, 42, 785-788.
Schudel, W.J., & Pepplinkhuizen, L. (1989). Psychotraumata en morbiditeit; oorzaken en gevolgen. Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde, 133, 1594-1598.
Schreuder, J.N. (2001). Lichaamsgeheugen en levensverhaal bij psychotrauma. Leiden: inaugurale rede Universiteit Leiden.
Schreuder, J.N., Ploeg, H.M. van der, Tiel-Kadiks, G.W. van, Mook, J., & Bramsen, I. (1993). Psychische klachten en kenmerken bij poliklinische patiënten van de naoorlogse generatie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 35, 227-241.
Shmotkin, D., & Barilan, Y.M. (2002). Expressions of Holocaust experience and their relationship to mental symptoms and physical morbidity among Holocaust survivor patients. Journal of Behavioral Medicine, 25, 115-134.CrossRefPubMed
Sunier, A. (1973). Specifiek of niet-specifiek, dat is geen kwestie. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 28, 218-226.
Velden, P.G. van der (1999). Getroffen ouders, getroffen kinderen?: een vergelijkende psychologische studie naar de gezondheid en opvoeding van volwassen kinderen van Indische oorlogsgetroffenen. Utrecht, Academisch proefschrift.
Wagenaar, W.A., & Groeneweg, J. (1990). The memory of concentration camp survivors. Applied Cognitive Psychology, 4, 77-87.CrossRef
Wind, E. de (1987a). De loochening van het oorlogstrauma. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 42, 547-552.
Wind, E. de (1987b). De tweede generatie: stigma of psychische realiteit? Psychoanalytisch Forum, 5, 47-63.
Wind, E. de (1993). Confrontatie met de dood: psychische gevolgen van vervolging. Utrecht: Stichting ICODO.
Withuis, J. (2001a). Bestaat PTSS? Over trauma, traumacultuur en traumamisbruik. ICODO Info, 18, 5-18.
Withuis, J. (2001b). Geestelijke oorlogsschade: de oorlog in het maandblad 1945-2000. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 56, 394-451.
IJzendoorn, M.H. van (2002). Drie generaties holocaust? Over gehechtheid, trauma en veerkracht. Tijdschrift voor Psychotherapie, 28, 183-204.CrossRef
Metagegevens
Titel
Het (on)gewone in de diagnostiek en de behandeling van oorlogsslachtoffers
Auteur
Anton Hafkenscheid
Publicatiedatum
01-06-2005
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 3/2005
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03062140

Andere artikelen Uitgave 3/2005

Jos de Keijser (red.) (2003). Arbeidshulpverlening bij psychische klachten. Uitgave van NFGV, GGZ Friesland, GGZ Nederland en NKAP

  • Gelezen

Profielinterpretatie van de Nederlandse verkorte MMPI (NVM)

  • Forum

Over de Grenzen. Conferentie van de Nederlandse vereniging voor relatie- en gezinstherapie (NVRG). Amersfoort, 17 2004

  • Gehoord

S. Kramer en M. Cense (2004). Overleven op de vierkante meter. Veiligheidsbeleving en strategieën van vrouwen in de centrale opvang van asielzoekers. Utrecht: Pharos/Transact. 102 pp., € 15,–

  • Gelezen

Het valideringsonderzoek van de dynamische profielinterpretatie van Eurelings en Snellen

  • Forum

Normen en waarden in de wetenschap

  • Forum