Heeft u er wel eens mee te maken gehad: implementatie, innovatie, zorgvernieuwing, reorganisatie? Het doorvoeren van vernieuwingen is aan de orde van de dag. Het vergt veel energie en ... leidt helaas vaak niet tot de gewenste uitkomsten, zoals prettiger verleende zorg, met betere effecten, vanuit een soepeler lopende zorgorganisatie. Op deze plek verken ik verschillende modellen en theorieën van veranderings- en vernieuwingsprocessen in de zorg. Mijn tweede bijdrage komt in dit themanummer en gaat daarom over spiritualiteit en verslavingszorg.