Prematuur geboren kinderen hebben een verhoogde kans op een visuele handicap. Naarmate het kind meer prematuur of met een lager gewicht geboren wordt neemt het risico toe. De oorzaak kan cerebraal en/of oogheelkundig zijn. Prematurenretinopathie (Retinopathy of Prematurity – rop) is nog steeds de belangrijkste oorzaak voor blind- of slechtziendheid. Vele factoren spelen een rol bij het ontstaan van rop, waarbij steeds meer belang gehecht wordt aan de rol van angiogene factoren bij het ontstaan van vaatnieuwvormingen in de acute fase van de aandoening. rop ontstaat bij ±30% van de kinderen die gescreend worden volgens de richtlijn (zwangerschapsduur < 32 weken, geboortegewicht < 1500 g, >3 dagen >40% O2). De aandoening wordt ingedeeld in vijf stadia, waarbij behandeld wordt vanaf stadium 3. Ondanks tijdig ingrijpen houdt 40% van de kinderen een ernstige visuele handicap over, in Nederland ±10 kinderen per jaar. Op wat oudere leeftijd hebben kinderen geboren voor de 32e week van de zwangerschap een verhoogde kans op strabismus, amblyopie en refractieafwijkingen. Ook hier kan tijdige detectie en behandeling het aantal kinderen met een ernstige visuele handicap doen afnemen.
