Joseph H. Obegi & Ety Berant (Eds). Attachment theory and research in clinical work with adults. New York: Guilford Press. 529 pp., $ 29,75

In een druk bezochte dierentuin maakt een peuter zich ineens los van de ouders en beweegt zich alleen richting dierenverblijf, gefascineerd door het gedrag van de dieren achter glas, tralies of een scheidingsgracht. Het kind heeft de ouders even helemaal vergeten, maar niet voor lang. Het wil zich weer tot de ouders wenden zodra de dieren iets angstaanjagends doen, of als de dieren het kind ineens niet meer kunnen boeien. Of om wat het heeft gezien met de ouders te delen. De peuter zal het op een huilen zetten als het de ouders in de drukte niet direct kan ontdekken. Dat huilen stopt wanneer de ouders zijn teruggevonden en zij het kind troostend in hun armen kunnen sluiten. Nadat het voldoende getroost is, zal het kind (fysiek en psychologisch) normaliter weer meer afstand van de ouders durven nemen, om de omgeving verder te exploreren. Volgens de gehechtheidstheorie is dit oscillerend proces van afstand nemen en de nabijheid zoeken van iemand die veiligheid en bescherming biedt karakteristiek voor de hele levensloop van de mens. De concrete invulling van dit proces hangt natuurlijk mede af van levens- en ontwikkelingsfase: in de puberteit, adolescentie of ouderdom ziet het proces er anders uit dan in de peutertijd. Een mens wil de wereld exploreren en zoekt steeds weer het nieuwe en onbekende. Het ‘gehechtheidssysteem’ wordt daarentegen onmiddellijk geactiveerd zodra de gemoedsrust bedreigd wordt door gevaar of tegenslag (zoals ziekte, verlating of armoede). Dan wordt de nabijheid gezocht van een ‘hechtingsfiguur’: een vertrouwd iemand die als wijzer en sterker (en dus als beschermend) wordt ervaren. …