Doel: in deze gerandomiseerde klinische trial wordt een nieuwe cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie (CGRT) vergeleken met lokaal toegepaste lidocaïne voor de behandeling van ‘provoked vulvodynie’ (pijn aan de vulva).
Methode: de deelnemers waren 108 vrouwen (Mleeftijd = 27,06) en hun partner. De deelnemers werden aselect ingedeeld in een van de twee behandelingen. Ze vulden voor- en na de behandeling, en bij de follow-up na zes maanden, vragenlijsten in over de primaire pijnuitkomsten bij de vrouw (numerieke beoordelingsschalen over de intensiteit en onaangenaamheid van de pijn) en over secundaire uitkomsten over angst voor de pijn (Pain Anxiety Symptoms Scale), het seksueel functioneren van beide partners (Female Sexual Function Index; International Index of Erectile Function), seksuele problemen (Female Sexual Distress Scale Revised), pijn gerelateerde psychische problemen (Pain Catastrophizing Scale), hun tevredenheid over de behandeling en algemene cijfers voor verbeteringen wat betreft pijn en seksualiteit.
Resultaten: uit de multilevel intention-to-treat analyses blijkt dat cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie (CGRT) voor de vrouwen tot significant meer verbeteringen leidde dan lidocaïne; en wel in de onaangenaamheid van de pijn bij de follow-up na zes maanden, in hun angst voor de pijn, in het catastroferen van de pijn na afloop van de behandeling en bij de follow-up na zes maanden, en in hun seksuele problemen na afloop van de behandeling. Op beide meetmomenten waren de tevredenheid over de behandeling en de globale seksuele verbeteringen groter bij de CGRT dan bij de lidocaïne. De partners meldden significante verbeteringen in hun seksueel functioneren, en wat betreft de seksuele problemen en catastroferen van de pijn in de periode pre-behandeling tot post-behandeling en in de periode pre-behandeling tot de follow-up na zes maanden. Er waren geen significante groepsverschillen. De partners in de CGRT-conditie meldden op beide meetmomenten een significant grotere tevredenheid met de behandeling en grotere verbeteringen in hun seksleven na afloop van de behandeling.
Conclusies: cognitief-gedragstherapeutische relatietherapie leverde betere uitkomsten op voor meer dimensies van provoked vulvodynie (PVD) dan lidocaïne.