Klachten op het gebied van het bovenste deel van het maagdarmkanaal en lever komen frequent voor en hebben een groot aantal uiteenlopende oorzaken.
1
Het gaat om kortdurende klachten veroorzaakt door infectieuze aandoeningen, zoals misselijkheid, overgeven en pijn bij gastroenteritis, maar ook om meer chronisch recidiverende klachtenpatronen van zuurbranden, oprispen, opgeblazen gevoel en pijn gelokaliseerd in de bovenbuik. Veel klachten in de bovenbuik lijken gepaard te gaan met of zelfs veroorzaakt te worden door ongerustheid en psychisch onwelbevinden, hetgeen hoge eisen stelt aan de consultvaardigheden van de behandelend arts. Onder de patiënten met niet-acute klachten in de bovenbuik, worden bij een minderheid ernstige aandoeningen gevonden. Het merendeel van de klachten is functioneel en ‘self-limiting’. Bij maag-, darm- en leverziekten zijn de gezondheidsrisico’s met betrekking tot acute bedreigende morbiditeit en mortaliteit geringer dan bijvoorbeeld in de cardiologie, maar de hoeveelheid gederfde levensvreugde en de budgettaire gevolgen van ongerichte diagnostiek en langdurig medicatiegebruik zijn aanzienlijk. Dit maakt het werkgebied maag-, darm- en leverziekten en met name dat deel waarbij de klachten zich in de bovenbuik voordoen, voor iedere arts door aard en omvang buitengewoon relevant. In dit hoofdstuk komen kwaadaardige aandoeningen in de bovenbuik en spoedeisende klachten beperkt aan bod waar dat differentiaal-diagnostisch van belang is.
