Inleiding:
Onderzoekers gebruiken in de kliniek al geruime tijd de surprise question (SQ). Met name bij patiënten met kanker en patiënten met chronisch nierfalen is er ervaring mee opgedaan. De SQ luidt: ‘Zou u verbaasd zijn als deze patiënt binnen een jaar zou overlijden?’ De juiste timing van de start van palliatieve zorg (PZ) door de huisarts is belangrijk voor de kwaliteit van leven van de patiënt met kanker. Een te lang geschatte levensverwachting vertraagt de start van PZ en heeft daardoor een negatieve invloed op de kwaliteit van PZ. De studievraag van dit Italiaanse onderzoek is: Is de SQ ook voor huisartsen een geschikt middel om patiënten te identificeren die mogelijk PZ nodig hebben?
Methode:
50 huisartsen uit Bologna en omgeving werkten mee aan deze prospectieve cohortstudie. Tussen december 2011 en februari 2012 beantwoordden ze de SQ voor al hun patiënten met gevorderde (stadium IV) solide maligniteiten. De onderzoekers inventariseerden de antwoorden (ja/nee) en een aantal kenmerken van de patiënten en de huisartsen. Een jaar later informeerden de huisartsen de onderzoekers over elke patiënt of de patiënt al dan niet was overleden en zo ja wanneer.
Resultaten:
42 van de 50 huisartsen leverden gegevens van 231 patiënten. Zij antwoordden bij 46% van de patiënten ‘ja’ en bij 54% ‘nee’ op de SQ. Na 12 maanden waren 104 patiënten overleden. Daarvan was 84% uit de ‘nee’-groep en 16% uit de ‘ja’-groep. Er was een significante correlatie tussen ‘nee’ en overlijden binnen een jaar (p<0,001). Alle huisartsen waren ongeveer even accuraat in het beantwoorden van de SQ, ongeacht hun geslacht, leeftijd of ervaring. Leeftijd, geslacht en de soort tumor van de patiënten hadden ook geen invloed op de juistheid van de voorspelling.
Conclusie:
Eerder was de SQ alleen gevalideerd in de tweede lijn, voor dialysepatiënten. Hoewel de onderzoekers enkele methodologische foutjes in hun eigen onderzoek signaleren, beoordelen ze de SQ als een geschikt screeningsinstrument voor huisartsen, bij patiënten met kanker.