Ziekenhuizen bieden specialistische zorg. Ze beperken zich steeds vaker tot terreinen waarin ze goed zijn, bijvoorbeeld vooral planbare zorg en/of acute en hoogcomplexe zorg. Complexe (dus dure) zorg wordt geconcentreerd in enkele ziekenhuizen. Vergoeding vindt plaats in een integraal tarief: de diagnose-behandelcombinatie (dbc). Dit bevat ook het honorarium van medisch specialisten die, sinds 2015, hun declaraties niet meer bij de zorgverzekeraar indienen maar met het ziekenhuis onderhandelen over hun honorering. Om efficiencyredenen wordt zorg enerzijds meer bedrijfsmatig georganiseerd, anderzijds zijn er meer patiëntgerichte trajecten. Omdat veel specialisten niet in loondienst zijn, is de organisatiestructuur ingewikkeld en het aanspreken van specialisten op hun functioneren moeilijk. Nieuw zijn ketenzorg en zorgnetwerken rondom een patiëntencategorie, zoals het Parkinsonnet. Kwaliteitszorg, waaronder (medicatie)veiligheid, krijgt structureel aandacht.
Dit hoofdstuk bespreekt soorten ziekenhuizen en ontwikkelingen in de medisch-specialistische zorg, zoals dbc, concentratie van zorg, onderscheid tussen planbare en niet-planbare zorg, de positie van medisch specialisten en kwaliteitszorg.