Binnen de zorg moeten we steeds keuzes maken. Niet eens zo vaak over het hóe, maar nog wel vaak over het óf. Wel of geen mondkapje, wel of geen vaccin, wel of geen diagnostiek, wel of geen biopt, wel of geen salvagebehandeling. Wat doen we bij een patiënt met een verhoogd PSA maar een normale MRI-prostaat? Als we biopten bij deze patiënten achterwege laten, vonden Van den Bergh et al. 7% gemiste tumoren met Gleason-3 + 4 of hoger, maar voorkwamen ze een derde van het aantal biopten en werd ruim de helft van de ISUP-1-laesies niet gevonden.
De weging wie wel of niet te biopteren, zal sterk afhangen van de voorkeuren van arts en patiënt, maar waarschijnlijk nog meer van de mogelijkheden daarna: gaan we de mannen bij wie we afzien van biopten controleren en vinden we ISUP-1-tumoren echt ‘klinisch insignificant’, terwijl zich bij active surveillance 30% progressie in enige vorm blijkt te ontwikkelen? Wel of geen biopten? We zijn er zeker nog niet uit. Hetzelfde geldt voor wel of geen behandeling bij een locaal recidief na radiotherapie van de prostaat. Rond 50% succes en 1 op de 5 met een ernstige invaliderende bijwerking. Goed om steeds te wegen: wie wel en wie niet. Nu hebben we meer data van Nederlandse bodem die helpen bij de besluitvorming.
Open Access This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International License (
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided you give appropriate credit to the original author(s) and the source, provide a link to the Creative Commons license, and indicate if changes were made.