Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2025 | OriginalPaper | Hoofdstuk

5. Schematherapie in de ggz

Auteurs : Prof.dr. Arjan Videler, Kim Turksma, drs. Anne-Aurore den Hertog, Prof.dr. Bas van Alphen

Gepubliceerd in: Schematherapie bij ouderen met persoonlijkheidsproblematiek

Uitgeverij: BSL Media & Learning

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Schematherapie is een passende interventie om de levenslange niet-helpende patronen en problemen van ouderen met persoonlijkheidsstoornissen in de ggz te begrijpen en te veranderen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat schematherapie effectief is bij ouderen. Er is een aantal aanpassingen van schematherapie voor ouderen, waaronder veel aandacht voor de uitleg over en motivatie voor schematherapie, extra sessies om zowel de schemataal als de cognitieve technieken te leren en het heractiveren van positieve schema’s. Voor een succesvolle behandeling is het belangrijk om naasten tijdig te betrekken en veel aandacht te besteden aan het afronden van de schematherapie.
vorige hoofdstuk Diagnostiek en indicatiestelling bij ouderen in de praktijk
volgende hoofdstuk Motivatie en stagnatie in schematherapie met ouderen
Literatuur
Andrea, H., Diekhorst, J., Wilting, R. M. H. J., & Videler, A. C. (2022). Een nieuw narratief: Meerwaarde van diagnose ADHD bij ouderen. GZ-Psychologie, 14, 14–17.CrossRef
Dupree, J., South, S. C., & Oltmanns, T. F. (2023). Late onset personality disorders in mid-life and older adults. Journal of Personality Disorders, 37(3), 304–316.CrossRefPubMed
Gielkens, E. M., Turksma, K., Kranenburg, L. W., Stas, L., Sobczak, S., Van Alphen, S. P., & Rossi, G. (2022a). Feasibility of EMDR in older adults with PTSD to reduce frailty and improve quality of life. Advance online publication.
Gielkens, E. M. J., Sobczak, S., Rossi, G., & Van Alphen, S. P. J. (2022b). The feasibility of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) for older adults with posttraumatic stress disorder (PTSD) and comorbid psychiatric and somatic disorders. Theory, Research, Practice, and Policy. Advance online publication.
Khasho, D. A., Van Alphen, S. P. J., Heijnen-Kohl, S. M. J., Ouwens, M. A., Arntz, A., & Videler, A. C. (2023). The effectiveness of individual schema therapy in older adults with borderline personality disorder: A multiple baseline study. Clinical Psychology and Psychotherapy, 31(2), e2964.
Laidlaw, K., & Thompson, L. W. (2014). Cognitive-behaviour therapy with older people. In N. A. Pachana & K. Laidlaw (Eds.), The oxford handbook of clinical geropsychology (pp. 603–621). Oxford University Press.
Louis, J. P., Wood, A. M., Lockwood, G., Ho, M. H. R., & Ferguson, E. (2018). Positive clinical psychology and Schema Therapy (ST): The development of the Young Positive Schema Questionnaire (YPSQ) to complement the Young Schema Questionnaire 3 Short Form (YSQ-S3). Psychological Assessment, 30, 1199–1213.CrossRefPubMed
Ouwens, M. A., Van Donzel, L., Schroevers, D., Rossi, G., Van Alphen, S. P. J., Louis, J. P., & Videler, A. C. (2025). Psychometric properties of the Dutch version of the Young Positive Schema Questionnaire. Journal of Personality Assessment.
Rosowsky, E., Young, A. S., Malloy, M. C., Van Alphen, S. P. J., & Ellison, J. M. (2018). A cross-validation Delphi method approach to the diagnosis and treatment of personality disorders in older adults. Aging and Mental Health, 22, 371–378.CrossRefPubMed
Van Alphen, S. P. J. (2011). Psychotherapy of an older adult with an avoidant personality disorder. International Psychogeriatrics, 23(4), 662–665.CrossRefPubMed
Van Alphen, S. P. J., Bolwerk, N., Videler, A. C., Tummers, J. H. A., Van Royen, R. J. J., Barendse, H. P. J., Verheul, R., & Rosowsky, E. (2012). Age-related aspects and clinical implications of diagnosis and treatment of personality disorders in older adults. Clinical Gerontologist, 35, 27–41.CrossRef
Van Dijk, S. D. M., Veenstra, M. S., Bouman, R., Peekel, J., Veenstra, D. H., Van Dalen, P. J., Van Asselt, A. D. I., Boshuizen, M. L., Van Alphen, S. P. J., Van den Brink, R. H. S., & Oude Voshaar, R. C. (2019). Group schema-focused therapy enriched with psychomotor therapy versus treatment as usual for older adults with cluster B and/or C personality disorders: A randomized trial. BMC Psychiatry, 19(1), 1–14.
Van Donzel, L., Ouwens, M. A., & Videler, A. C. (2019). YPSQ: Nederlandse vertaling van de Young Positive Schema Questionnaire (YPSQ).
Van Reijswoud, B. E., Debast, I., Videler, A. C., Rossi, G., Lobbestael, J., Segal, D. L., & Van Alphen, S. P. J. (2021). Severity indices of personality problems-short form in old-age psychiatry: Reliability and validity. Journal of Personality Assessment, 2, 174–182.CrossRef
Veenstra-Spruit, M. S., Bouman, R., Van Dijk, S. D. M., Van Asselt, A. D., Van Alphen, S. P. J., Veenstra, D. H., De Ruiter, M., Troost, S. E., Lammers, M. W., Vulker, F., Smeets-Janssen, M. M. J., Van den Brink, R. H. S., & Voshaar, R. C. O. (2024). Group schema therapy combined with psychomotor therapy for older adults with a personality disorder: An open-label, multicentre, randomised controlled trial. The Lancet Healthy Longevity, 5(4), e245–e254.CrossRefPubMed
Videler, A. C., Van Royen, R. J. J., & Van Alphen, S. P. J. (2012). Schema therapy with older adults: Call for evidence. International Psychogeriatrics, 7, 1186–1187.CrossRef
Videler, A. C., Rossi, G., Schoevaars, M., Van der Feltz-Cornelis, C. M., & Van Alphen, S. P. J. (2014). Effects of schema group therapy in elderly outpatients: A proof of concept study. International Psychogeriatrics, 26, 1709–1717.CrossRefPubMed
Videler, A. C., Van der Feltz-Cornelis, C. M., Rossi, G., Van Royen, R. J. J., Rosowsky, E., & Van Alphen, S. P. J. (2015). Psychotherapeutic treatment levels of personality disorders in older adults. Clinical Gerontologist, 38(4), 325–341.CrossRef
Videler, A. C., Van Royen, R. J. J., Van Alphen, S. P. J., Heijnen-Kohl, S. M. J., Rossi, G., & Van der Feltz-Cornelis, C. M. (2017). Adapting schema therapy for personality disorders in older adults. International Journal of Cognitive Therapy, 10, 62–78.CrossRef
Videler, A. C., Van Alphen, S. P. J., Van Royen, R. J., Van der Feltz-Cornelis, C. M., Rossi, G., & Arntz, A. (2018). Schema therapy for personality disorders in older adults: A multiple-baseline study. Aging & Mental Health, 22, 738–747.CrossRef
Videler, A. C., Hutsebaut, J., Schulkens, E. M. J., Sobczak, S., & Van Alphen, S. P. J. (2019). A life span perspective on borderline personality disorder. Current Psychiatry Reports, 21, 51.CrossRefPubMedPubMedCentral
Videler, A. C., Van Royen, R. J. J., Legra, M. J. H., & Ouwens, M. A. (2020). Positive schemas in older adults: Clinical implications and research suggestions. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 48(4), 481–491.CrossRefPubMed
Videler, A. C., & Wilting, R. M. H. J. (2023). Met de jaren: Waarom het wel zin heeft om ouderen met psychische problemen te behandelen. Boom.
Van Vreeswijk, M., & Broersen, J. (2017). Handleiding kortdurende schematherapie. Bohn Stafleu van Loghum.CrossRef
Vuijk, R., Deen, M., Geurts, H. M., & Arntz, A. (2023). Schema therapy for personality disorders in autistic adults: Results of a multiple case series study. Clinical Psychology & Psychotherapy, 30(2), 458–472.CrossRef
Metagegevens
Titel
Schematherapie in de ggz
Auteurs
Prof.dr. Arjan Videler
Kim Turksma
drs. Anne-Aurore den Hertog
Prof.dr. Bas van Alphen
Copyright
2025
Uitgeverij
BSL Media & Learning
Boek
Schematherapie bij ouderen met persoonlijkheidsproblematiek

Print ISBN: 978-90-368-3093-5

Elektronisch ISBN: 978-90-368-3094-2

Copyright: 2025

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-3094-2_5