Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
Tijdschrift voor Psychotherapie
Gepubliceerd in:

01-04-2000

Ontwikkeling en behandeling van encopresis bij adolescenten

Literatuur en casuïstiek

Auteurs: Joop D. Bosch, Petra M. Hoytema

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 2/2000

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Abstract

Encopresis is een typisch gedragsprobleem van kinderen, dat slechts sporadisch bij adolescenten gesignaleerd wordt. Aan de hand van literatuur en casuïstiek worden de typische kind- en gezinskenmerken van encopretici beschreven. Er blijkt een opvallend consistent beeld te bestaan van passiviteit en grote ‘geslotenheid’, niet alleen van de adolescent, maar ook van zijn gezin. Aan de hand van twee gevalsbeschrijvingen wordt een en ander geïllustreerd. Therapeutisch impliceert de behandeling van encopresis bij adolescenten een directieve werkwijze die tot doel heeft de zelfwerkzaamheid te bevorderen. Met behulp van training in sociale vaardigheden moet de adolescent voorts een sociaal netwerk kunnen opbouwen. In de discussie wordt de hypothese van een gegeneraliseerde psychosociale ontwikkelingsachterstand bij deze adolescenten toegelicht en uitgewerkt.
vorige artikel Seksuele therapie en oplossingsgerichte therapie
volgende artikel Serie Opleiders van het eerste uur
Voetnoten
1
De leeftijdsgrens wordt in de DSM-IV classificatie gesteld op ten minste vier jaar met een frequentie van minimaal één keer per maand gedurende minstens drie maanden. Er wordt geen onderscheid gemaakt in het daadwerkelijk zich bevuilen met ontlasting en sporen van verloren ontlasting in de broek.
 
2
De patiënt is nooit zindelijk geweest (continu incontinen = rimaire vorm) en de faecale incontentinentie gaat (blijkens lichamelijk onderzoek of anamnese) gepaard met obstipatie en overloopincontinentie (zie Bosch, 1991, DSM-IV, 1994). Met overloopincontinentie wordt bedoeld ‘een constant onwillekeurig doorsijpelen van faeces, gerelateerd aan de verstopping’ (Bosch, 1984).
 
Literatuur
Bellman, M. (1966) Studies on encopresis. Acta Paediatrica Scandinavica, Supl. 170.
Bemporad, J.R. (1978). Encopresis. In B.B. Wolman, J. Ega & A. Ross (eds), Handbook of treatment of mental disorders in childhood and adolescence. New Yersey: Prentice Hall.
Bemporad, J.R., Pfeifer, C.L., Gibbs, L., Cortner, R.H. & Bloom, W. (1971). Characteristics of encopretic patients and their families. Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 10, 272-297.PubMed
Boon, F. (1992). ‘Comorbidity of attention deficit hyperactivity disorder with conduct, depressive, anxiety and other disorders’: Comment. American Journal of Psychiatry, 149, 148.PubMed
Boon, F.F.L. & Singh, N.N. (1991) A model for the treatment of encopresis. Behavior Modification, 15, 355-371.CrossRefPubMed
Bosch, J.J. (in voorbereiding). Encopresis as a developmental disorder.
Bosch, J.D. (1995). Encopresis. In W.T.A.M. Everaerd, e.a. (red), Handboek Klinische Psychologie, Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, D2000, 1-21.
Bosch, J.D. (1991). Medisch-psychologische behandeling van retentieve encopresis. Tijdschrift voor Kindergeneeskunde, 59, 68-72.PubMed
Bosch, J.D. (1988). Treating children with encopresis and constipation: an evaluation by means of single case studies.In P.M.G. Emmelkamp, W.T.A. Everaerd, F. Kraaimaat & M.J.M. van Son (eds), Advances in theory and practice in behaviour therapy. Vol 3. Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlinger.
Bosch, J.D. (1986) Behandeling van encopresis in de adolescentie: literatuur en casuïstiek. Gedragstherapie, 19, 109-124.
Bosch, J.D. (1984) Gedragsmodificatie van encopresis. Dissertatie VU, Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlinger.
Bosch, J.D. & Slot, W. (1998). Buikpijn bij kinderen: onderzoek en theoretische opvattingen. In J.D.Bosch e.a. (red), Jaarboek Ontwikkelingspsychologie, Orthopedagogiek en Kinderpsychiatrie, Volume 3 (1998/99). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Bosch, J.D., Hoogstraten, W.A. van & Ten Brink, L.T. (1995). Gedragsbeoordeling van kinderen met encopresis. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 34, 510-520.
Bosch, J.D. & Lijftogt, N. (1992a) Problemen rond zindelijkheid overdag; deel 1, Instructie voor ouders. Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlinger.
Bosch, J.D., Dik, M.I., Douwes, A.C., Jongenelen, E. & Kerstens, T. (1992b). Problemen rond zindelijkheid overdag; deel II, Begeleiding van ouders en kinderen. Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlinger.
Brazelton, T.B. (1962). A child-oriented approach to toilet training. Pediatrics, 29, 121-128.PubMed
Byrne, St. (1973). Hypnosis and the irritable bowel: case histories, methods and speculation. The American Journal of Clinical Hypnosis, 15, 263-265.PubMed
Cohen, Th.B. (1981). Adolescents with developmental arrest. In: Sherman C. Fernstein (ed), Adolescent Psychiatry, vol 9, 550-558
Cox, D.J., Stuphen, J., Borowitz, St., Dickens, M.N. & Singles, J. (1994). Simple electromyographic biofeedback treatment for chronic pediatric constipation/encopresis: preliminary report. Biofeedback and Self-Regulation, 19, 41-50.CrossRefPubMed
Cox, D.J., Stuphen, J., Ling, W., Quillian, W. & Borowitz, St. (1996). Additive benefits of laxative, toilet training and biofeedback therapies in the treatment of pediatric encopresis. Journal of Pediatric Psychology, 21, 659-670.CrossRefPubMed
Goossens, L. & Marcoen, A. (1994). Eenzaamheid in de adolescentie. In J.D.Bosch, e.a. (red), Jaarboek Ontwikkelingspsychologie, orthopedagogiek en kinderpsychiatrie, volume 1 (1994/95). Houten: Bohn Stafleu & Van Loghum.
Gumair, J. (1990). Multimodal counseling of childhood encopresis: A case example. School Couselor, 38, 58-64.
Haan, de E. (1998). Gedragstherapie van adolescenten. In P.J.M. Prins & J.D.Bosch (red), Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Harbauer, H. (1978). Das aggressive Kind. Monatschrift für Kinderheilkunde, 126, 472-478.
Hedberg, A.G. (1973). The treatment of chronic diarrhea by systematic desensitisation: a case report. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 4, 67-68.CrossRef
Johnston, B.D. & Wright, J.A. (1993). Attentional dysfunction in children with encopresis. Developmental and Behavioral Pediatrics, 14, 381-385.CrossRef
Kolko, D.J. (1989). Inpatient intervention for chronic functional encopresis in psychiatrically disturbed children. Behavioral Residential Treatment, 4, 231-252.
Landman, G.B., Rappaport, L. Fenton, T., Levine, M.D. (1986). Locus of control and self-esteem in children of encopresis. Developmental and Behavioral Pediatrics, 7, 111-113.CrossRef
Largo, R.H., Gianciaruso, M. & Prader, A. (1978). Die Entwicklung der Darm- und Blasenkontrolle von der Geburt bis 18. Lebensjahr: Longitudinale Studie. Schweitzerische medizinische Wochenschrift, 108, 155-160.
Levowitz, H.J. & Goldstein, G. (1979). Encopresis in adolescence: two case studies. Adolescence, 14, 297-311.PubMed
Loening-Baucke, V. (1996). Balloon defecation as a predictor of outcome in children with functional constipation and encopresis. Journal of Pediatrics, 128, 336-340.CrossRefPubMed
Nolan, T., Coffey, C., Oberlaid, F. e. a. (1992). Benificial behavioral effects of succesful encopresis therapy. American Journal Dis. Child 146, 484.
Novick, J., (1980) Negative therapeutic motivation and negative therapeutic alliance. Psychoanalytic Study of the Child, 35, 299-320.PubMed
Owens-Stively, J.A. (1987). Self-esteem and compliance in encopretic children. Child Psychiatry and Human Development, 18, 13-21.CrossRefPubMed
Plas, R.N. van der, Benninga, M.A., Redekop, W.K., Taminiau, J.A. & Büller, H.A. (1996). Randomised trial of biofeedback training for encopresis. Archives of Disease in Childhood, 75, 367-374.CrossRefPubMed
Rockney, R.M., McQuade, W.H., Days, A.L., Linn, H.E. & Alario, A.J. (1996). Encopresis treatment outcome: Long term follow-up of 45 cases. Developmental and Behavioral Pediatrics, 17, 380-385.CrossRef
Shapiro, L.E. & Henderson, J.G. (1992). Brief therapy for encopresis: A case study. Journal of Family Therapy, 3, 1-12.
Sifneos, P.E. (1996). Alexithymia: Past and Present. American Journal of Psychiatry, 153, 137-142.PubMed
Sifneos, P.E. (1973). The prevalence of ‘alexithymic’ characteristics in psychosomatic patients. Psychotherapy & Psychosomatics, 22, 255-262.
Smit, M. (1993). Sociale netwerken en sociale steun bij jongeren: een taxatieprocedure voor de jeugdhulpverlening. Kind & Adolescent, 14, 92-100.CrossRef
Taichert, L.C. (1971). Childhood encopresis: A neuro-developmental family approach to management. California Medical Journal, 115, 11-18.
Webster, A. & Gore, E. (1980). The treatment of intractable encopresis: a team intervention approach. Child: Care, Health and Development, 6, 351-360.CrossRef
Weiner, I.B. (1988). De mythe van de normale onaangepastheid in de adolescentie. In B.Driessen & H.de Hoogh (red), Psychotherapie bij adolescenten. Deventer: Van Loghum Slaterus.
Winnicott, D.W. (1965). The Family and Individual Development. Londen: Travistock Publications
Zigler, E. & Finn-Stevenson, M. (1987). Children: Development and Social Issues. Lexington: DC Heath & Comp.
Metagegevens
Titel
Ontwikkeling en behandeling van encopresis bij adolescenten
Literatuur en casuïstiek
Auteurs
Joop D. Bosch
Petra M. Hoytema
Publicatiedatum
01-04-2000
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 2/2000
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03061913

Andere artikelen Uitgave 2/2000