Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
GZ - Psychologie
Gepubliceerd in:

01-04-2010 | Wetenschap

Objectivering van cognitieve functiestoornissen in de klinische praktijk bij patiënten met een bipolaire stoornis

Auteurs: M. Jongkind, dr. W. A. Meijer, dr. R. W. Kupka

Gepubliceerd in: GZ - Psychologie | Uitgave 3/2010

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Er zijn veel aanwijzingen dat neurocognitieve stoornissen (zoals problemen in de geheugen-, aandachts- en executieve functies) een centrale plaats innemen bij bipolaire stemmingsstoornissen, ook als er geen sprake is van een manische of depressieve episode. Neuropsychologisch onderzoek (NPO) bij deze patiënten vindt vooral plaats in het kader van wetenschappelijk onderzoek en de toepassing ervan in de klinische praktijk is vooralsnog beperkt. Het doel van deze studie is te onderzoeken of cognitieve functiestoornissen bij individuele patiënten met een bipolaire stoornis met behulp van een cognitieve testbatterij kunnen worden geobjectiveerd. Bij 31 ambulant behandelde patiënten met een bipolaire stoornis type I, II of NAO werd een aantal veel gebruikte cognitieve tests afgenomen en werden subjectieve cognitieve klachten op het gebied van geheugen, aandacht en denktempo geïnventariseerd. Ruim de helft liet stoornissen op één of meerdere cognitieve domeinen zien: geheugen, aandacht, snelheid van informatieverwerking en executief functioneren (concept shifting, selectieve aandacht). Subjectieve cognitieve klachten kwamen nog veel vaker voor. De resultaten suggereren dat met een brede, sensitieve en relatief korte cognitieve testbatterij bij ruim de helft van de patiënten met een bipolaire stoornis cognitieve functiestoornissen kunnen worden geobjectiveerd. Hiermee vormt het een praktisch bruikbare aanvulling op de diagnostiek.
vorige artikel Therapietrouw bevorderende maatregelen binnen de ambulante geestelijke gezondheidszorg: een overzicht
volgende artikel De rol van de fysiologie in psychologisch onderzoek
Literatuur
American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. DSM-IV. Washington, D.C.: American Psychiatric Association.
Army Individual Test Battery (1944). Manual of directions and scoring. Washington, DC: War Department, Adjudant General’s Office.
Arts, B.M.G., Jabben, N., Krabbendam, L., & Os, J. van. (2007). Meta-analyses of cognitive functioning in euthymic bipolar patients and their first-degree relatives. Psychological Medicine, 38, 771-785.PubMed
Bouwens, e.a. (2009). Ecological aspects of cognitive assessment. Universiteit Maastricht, academisch proefschrift.
Eling, P., De Haan, E.H.F., Hijman, R., & Schmand, B. (2003). Cognitieve neuropsychiatrie. Amsterdam: Boom.
Elst, W. van der, Boxtel, M.P.J. van, Breukelen, G.J.P. van, & Jolles, J. (2005). Rey’s verbal learning test: normative data for 1,855 healthy participants aged 24-81 years and the influence of age, sex, aducation, and mode of presentation. Journal of the International Neuropsychological Society, 11, 290-302.PubMed
Goldberg, J.F., & Burdick, K.E. (2008). Cognitive dysfunction in bipolar disorder. Washington: DC, APPI.
Gorissen, M., & Krabbendam, L. (2006). Psychiatrie. In: Hendriks, M.P.H., Kessels, R.P.C., Gorissen, M., & Schmand, B. Neuropsychologische diagnostiek. Amsterdam: Boom.
Hammes, J. (1973). De Stroop Kleur-Woord Test: Handleiding [The Stroop Color-Word Test: Manual]. Amsterdam: Swets & Zeitlinger.
Hartog, H.M. den. (2002). Cognitive performance in depression: patterns and determinants. Universiteit Maastricht, academisch proefschrift.
Hasler, G., Drevets, W.C., Gould, T.D., Gottesman, I.I., & Manji, H.K. (2006). Toward constructing an endophenotype strategy for bipolar disorders. Biological Psychiatry, 60, 93-105.CrossRefPubMed
Hendriks, M.P.H., Kessels, R.P.C., Gorissen, M., & Schmand, B. (2006). Neuropsychologische diagnostiek. Amsterdam: Boom.
Krabbendam, A.C., & Arts, B.M.G., (2008). Cognitieve functiestoornissen. In: Handboek Bipolaire stoornissen, Utrecht: De Tijdstroom.
Lezak, M. D., Howieson, D.B., & Loring, D.W. (2004). Neuropsychological Assessment, fourth edition. Oxford: University Press.
Nolen, W.A., Kupka, R.W., Schulte, P.F.J., Knoppert-van der Klein, E.A.M., Honig, A., Reichart, C.G., Goossens, P.J.J., Daemen, P., & Ravelli, D.J. (2008). Richtlijn bipolaire stoornissen, tweede, herziene versie, Utrecht: De Tijdstroom.
Robinson, L.J., Thompson, J.M., Gallagher, P., Goswami, U., Young, A.H., Ferrier, I.N., & Moore, P.B. (2006). A meta-analysis of cognitive deficits in euthymic patients with bipolar disorder, Journal of Affective Disorders, 93, 105-115.CrossRefPubMed
Rush, A.J., Gullion, C.M., Basco, M.R., Jarrett, R.B., & Trivedi, M.H. (1996). The Inventory of Depressive Symptomatology (IDS): psychometric properties. Psychological Medicine, 26, 477-486.CrossRefPubMed
Saan, R.J., Deelman, B.G. (1986). Nieuwe 15-Woorden Test A en B. In: Bouma, A., Mulder, J., Lindeboom, J. (1998). Handboek Neuropsychologische diagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Spreen, O., & Strauss, E. (1998). A compendium of neuropsychological tests (2nd ed.). New York: Oxford University Press.
Schmand, B., Houx, P., & De Koning, I. (2003). Stroop kleur-woord test. Toelichting bij afname en normen. Amsterdam: Nederlands Instituut voor Psychologen, afdeling Neuropsychologie.
Schmand, B. & De Koning, I. (2003). Trailmaking Test A en B. Toelichting bij afname en normen. Amsterdam: Nederlands Instituut voor Psychologen, sectie Neuropsychologie.
Stroop, J.R. (1935). Studies of interference in serial verbal reactions. Journal of Experimental Psychology, 18, 421-457.CrossRef
Verhage, F. (1964). Intelligentie en leeftijd. Assen: Van Gorcum & Comp. N.V.
Vollema, M.G. (2006). De neuropsychologie in de psychiatrie. In: Hovens, J. E., & Van Megen, H.J.G.M. Handboek psychologische psychiatrie, Utrecht: De Tijdstroom.
Wechsler, D. (2004). WAIS III. Afname en Scorehandleiding. Nederlandstalige bewerking. 4e druk. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Wechsler, D. (2000). WAIS III. Technische handleiding. Nederlandstalige bewerking. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Young, R.C., Biggs, J.T., & Ziegler, V.E. (1978). A rating scale for mania; reliability, validity and sensitivity. British Journal of Psychiatry, 133, 429-435.CrossRefPubMed
Metagegevens
Titel
Objectivering van cognitieve functiestoornissen in de klinische praktijk bij patiënten met een bipolaire stoornis
Auteurs
M. Jongkind
dr. W. A. Meijer
dr. R. W. Kupka
Publicatiedatum
01-04-2010
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
GZ - Psychologie / Uitgave 3/2010
Print ISSN: 1879-5080
Elektronisch ISSN: 1879-5099
DOI
https://doi.org/10.1007/s41480-010-0034-8

Andere artikelen Uitgave 3/2010

‘Werkprocessen kunnen beslist efficiënter’

  • Praktijk

Over risico’s van veiligheid

  • Beleid

De rol van de fysiologie in psychologisch onderzoek

  • Ingezonden reactie

Een brandstichter op de longstay: waarom contra-expertises hard nodig zijn

  • Casus

De gz-psycholoog in het outreachende werkveld

  • Praktijk

Nieuws