Onbedoeld gewichtsverlies wordt veelal als pathologisch beschouwd indien het meer dan 5 % van het uitgangsgewicht betreft, ontstaan in 6 maanden of kortere tijd. De oorzaken variëren van ernstige organische aandoeningen tot psychiatrische stoornissen. Depressie wordt het vaakst gevonden als oorzaak bij ouderen in de huisartsenpraktijk. Soms wordt een anorexia nervosa vastgesteld. Een systematische anamnese gericht op de factoren die van invloed zijn op het lichaamsgewicht (inname, opname, verbruik, verlies) levert de belangrijkste bijdrage aan de diagnostiek. Er zijn aanwijzingen dat een algeheel lichamelijk onderzoek zinvol is. De meeste auteurs bevelen verder screenend bloed- en urineonderzoek aan. Wat aanvullend onderzoek betreft, zijn er argumenten om bij ouderen een X-thorax aan te vragen. Als de anamnese en het lichamelijk onderzoek geen aanwijzingen geven, kan er een afwachtend beleid worden gevoerd. Daarbij is herbeoordeling na 3–6 maanden aangewezen. Aan specifieke oorzaken van gewichtsverlies bij ouderen (o.a. onvoldoende zorg, dementie, slikproblemen, maligniteiten, ernstige orgaandisfunctie en medicatie/polyfarmacie) dient aandacht besteed te worden.
