In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de diagnostische fase die voorafgaat aan een gedragstherapeutische behandeling, waarbij een brug wordt geslagen tussen de traditionele psychodiagnostiek en gedragsassessment. Gedacht vanuit een stepped care-model worden drie verschillende diagnostische trajecten beschreven, variërend van eenvoudige en weinig tijdrovende diagnostiek tot zeer uitgebreid en complex psychologisch onderzoek en gedetailleerde gedragstherapeutische diagnostiek. Centraal in dit hoofdstuk staat het proces waarin men komt tot een holistische theorie (HT, ook wel probleemsamenhang genoemd). Daarna kunnen topografische, functie- en betekenisanalyses worden opgesteld. Tot slot worden belangrijke ontwikkelingen binnen de diagnostiek beknopt geschetst, vanaf de eerste generatie gedragstherapeuten tot en met de vierde generatie toe.