Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
Neuropraxis
Gepubliceerd in:

01-08-2011

De ziekte van Parkinson en stoornissen in taalverwerking: waar zit de knoop?

Auteur: Katrien Colman

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 4/2011

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

De ziekte van Parkinson is na de ziekte van Alzheimer de meest voorkomende progressieve degeneratieve aandoening. Naast de motorische symptomen (namelijk bradykinesie, rigiditeit en rusttremor) die de kern van de klinische diagnose vormen, zijn cognitieve symptomen frequent aanwezig (Muslimović et al., 2005). De focus van het cognitieve onderzoek naar de ziekte van Parkinson is al decennialang gericht op de stoornissen van de executieve functies. Volgens recente ontwikkelingen neemt ook de kennis van de stoornissen van taalverwerking van patiënten met de ziekte van Parkinson toe. Desondanks blijven de precieze onderliggende processen die aan de basis liggen van stoornissen in het begrijpen en produceren van taal tot op heden nog onderwerp van discussie.
vorige artikel Het motorrepertoire van te vroeg geborenen is geassocieerd met intelligentie op de schoolleeftijd
volgende artikel De rol van de pariëtaalkwab in de vroege fase van de ziekte van Alzheimer
Voetnoten
1
De verleden tijd van regelmatige of zwakke werkwoorden in het Nederlands heeft een vervoeging door middel van een suffix -te of -de en de klinker van de stam van het werkwoord verandert niet (bijv. dansen, dans-te of dienen, dien-de). Onregelmatige of sterke werkwoorden krijgen geen suffix in de verleden tijd, maar er treedt wel een klinkerwisseling op in de stam (vb. dragen, droeg).
 
2
Canonieke zinsstructuren zijn de structuren die het meest typisch zijn voor een gegeven taal en waarin de grammaticale en semantische rollen in de basiswoordvolgorde staan. In een niet-canonieke zin staan de semantische rollen in een andere volgorde. Verder in de tekst wordt aan de hand van voorbeelden in het Nederlands het verschil tussen canonieke zinnen en niet-canonieke zinnen uitgediept.
 
Literatuur
Bergman, H., Feingold, A., Nini, A., Raz, A., Slovin, H., Abeles, M. & Vaadia, E. (1998). Physiological aspects of information processing in the basal ganglia of normal and parkinsonian primates. Trends in Neurosciences, 21,1, 32–38.PubMedCrossRef
Chenery, H.J., Angwin, A.J. & Copland, D.A. (2008). The basal ganglia circuits, dopamine, and ambiguous word processing: A neurobiological account of priming studies in Parkinson’s disease. Journal of the International Neuropsychological Society, 14,03, 351–364.PubMedCrossRef
Colman, K.S.F., Koerts, J., Beilen, M. van, Leenders, K.L., Post, W.J. & Bastiaanse, R. (2009). The impact of executive functions on verb production in patients with Parkinson’s disease. Cortex, 45,8, 930–942.PubMedCrossRef
Colman, K.S.F. (2011). Behavioral and neuroimaging studies on language processing in Dutch speakers with Parkinson’s disease. Faculteit der Letteren. Universiteit Groningen, Proefschrift
Cools, R., Barker, R.A., Sahakian, B.J. & Robbins, T.W. (2001). Mechanisms of cognitive set flexibility in Parkinson’s disease. Brain, 124,12, 2503–2512.PubMedCrossRef
Dominey, P.F. & Inui, T. (2009). Cortico-striatal function in sentence comprehension: Insights from neurophysiology and modeling. Cortex, 45,8, 1012–1018.PubMedCrossRef
Dubois, B. & Pillon, B. (1995). Do cognitive changes of Parkinson’s disease result from dopamine depletion? Journal of Neural Transmission. Supplementum, 45, 27–34.PubMed
Dubois, B. & Pillon, B. (1997). Cognitive deficits in parkinson’s disease. Journal of Neurology, 244,1, 2–8.PubMedCrossRef
Dujardin, K., Defebvre, L., Grunberg, C., Becquet, E. & Destee, A. (2001). Memory and executive function in sporadic and familial Parkinson’s disease. Brain: A Journal of Neurology, 124, (Pt 2), 389–398.
Fahn, S. & Elton, R.L. (1987). Unified parkinson’s disease rating scale. Recent Developments in Parkinson’s Disease, 2, 153–163.
Folstein, M.F., Folstein, S.E. & Mchugh, P.R. (1975). Mini-mental state – practical method for grading cognitive state of patients for clinician. Journal of Psychiatric Research, 12,3, 189–198.PubMedCrossRef
Geyer, H.L. & Grossman, M. (1994). Investigating the basis for the sentence comprehension deficit in Parkinson’s disease. Journal of Neurolinguistics, 8,3, 191–205.CrossRef
Green, J., McDonald, W.M., Vitek, J.L., Evatt, M., Freeman, A., Haber, M. & DeLong, M.R. (2002). Cognitive impairments in advanced PD without dementia. Neurology, 59,9, 1320–1324.PubMed
Grossman, M. (1999). Sentence processing in Parkinson’s disease. Brain and Cognition, 40,2, 387–413.PubMedCrossRef
Grossman, M., Carvell, S., Stern, M.B., Gollomp, S. & Hurtig, H.I. (1992). Sentence comprehension in parkinson’s disease: The role of attention and memory. Brain and Language, 42,4, 347–384.PubMedCrossRef
Hochstadt, J., Nakano, H., Lieberman, P. & Friedman, J. (2006). The roles of sequencing and verbal working memory in sentence comprehension deficits in Parkinson’s disease. Brain and Language, 97,3, 243–257.PubMedCrossRef
Hochstadt, J. (2009). Set-shifting and the on-line processing of relative clauses in Parkinson’s disease: Results from a novel eye-tracking method. Cortex, 45,8, 991–1011.PubMedCrossRef
Hoehn, M.M. & Yahr, M.D. (1967). Parkinsonism: Onset, progression and mortality. Neurology, 17,5, 427–442.PubMed
Kemmerer, D. (1999). Impaired comprehension of raising-to-subject constructions in Parkinson’s disease, Brain and Language, 66,3, 311–328.PubMedCrossRef
Koerts, J., Leenders, K.L. & Brouwer, W.H. (2009). Cognitive dysfunction in non-demented Parkinson’s disease patients: Controlled and automatic behavior. Cortex; a Journal Devoted to the Study of the Nervous System and Behavior, 45,8, 922–929.PubMed
Koster, J. (1975). Dutch as an SOV language. Linguistic Analysis, 1, 111–136.
Lieberman, P., Friedman, J. & Feldman, L. S. (1990). Syntax comprehension deficits in Parkinson’s disease. The Journal of Nervous and Mental Disease, 178,6, 360–365.PubMedCrossRef
Lieberman, P., Kako, E., Friedman, J., Tajchman, G., Feldman, L.S. & Jiminez, E. B. (1992). Speech production, syntax comprehension, and cognitive deficits in Parkinson’s disease. Brain and Language, 43,2, 169–189.PubMedCrossRef
Longworth, C.E., Keenan, S.E., Barker, R.A., Marslen-Wilson, W.D. & Tyler, L.K. (2005). The basal ganglia and rule-governed language use: Evidence from vascular and degenerative conditions. Brain, 128,3, 584–596.PubMedCrossRef
Montgomery, S.A. & Asberg, M. (1979). A new depression scale designed to be sensitive to change. The British Journal of Psychiatry : The Journal of Mental Science, 134, 382–389.CrossRef
Murray, L.L. (2008). Language and Parkinson’s disease. Annual Review of Applied Linguistics, 28,1, 113–127.CrossRef
Muslimović, D., Post, B., Speelman, J.D. & Schmand, B. (2005). Cognitive profile of patients with newly diagnosed Parkinson disease. Neurology, 65,8, 1239–1245.PubMedCrossRef
Pillon, B., Czernecki, V. & Dubois, B. (2003). Dopamine and cognitive function. Current Opinion in Neurology, 16, Supplement 2, S17–S22.PubMedCrossRef
Saling, L.L. & Phillips, J.G. (2007). Automatic behaviour: Efficient not mindless. Brain Research Bulletin, 73,1–3, 1–20.PubMedCrossRef
Ullman, M.T. (2001). A neurocognitive perspective on language: The declarative/procedural model. Nature Reviews Neuroscience, 2, 717–726.PubMedCrossRef
Ullman, M.T. (2006). Is Broca’s area part of a basal ganglia thalamocortical circuit? Cortex; a Journal Devoted to the Study of the Nervous System and Behavior, 42,4, 480–485.PubMed
Ullman, M.T., Corkin, S., Coppola, M., Hickok, G., Growdon, J.H., Koroshetz, W.J. & Pinker, S. (1997). A neural dissociation within language: Evidence that the mental dictionary is part of declarative memory, and that grammatical rules are processed by the procedural system. Journal of Cognitive Neuroscience, 9,2, 266–276.CrossRef
Weintraub, D., Moberg, P.J., Culbertson, W.C., Duda, J.E., Katz, I.R. & Stern, M.B. (2005). Dimensions of executive function in parkinson’s disease. Dementia and Geriatric Cognitive Disorders, 20,2–3, 140–144.PubMedCrossRef
Wolters, E.C. & Bosboom, J.L.W. (2007). Parkinson’s disease. In E. C. Wolters, T. Van Laar & H. W. Berendse (Eds.), Parkinsonism and related disorders. Amsterdam: VU University Press.
Metagegevens
Titel
De ziekte van Parkinson en stoornissen in taalverwerking: waar zit de knoop?
Auteur
Katrien Colman
Publicatiedatum
01-08-2011
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Neuropraxis / Uitgave 4/2011
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI
https://doi.org/10.1007/s12474-011-0020-y

Andere artikelen Uitgave 4/2011

De rol van de pariëtaalkwab in de vroege fase van de ziekte van Alzheimer

Woorden vooraf

Signalement

Het motorrepertoire van te vroeg geborenen is geassocieerd met intelligentie op de schoolleeftijd