Wanneer u dit leest, is het nieuwe jaar alweer een eindje op weg. Wat zal 2009 brengen voor de palliatieve zorg? In mijn omgeving hoor ik regelmatig geluiden dat we de grootste ontwikkelingen in de voorbije jaren hebben gehad. Maar is dat wel zo? Natuurlijk heeft de palliatieve zorg in Nederland grote ontwikkelingen doorgemaakt in de afgelopen jaren, maar naar mijn idee zijn we nog lang niet klaar met dit grote maar ook zo mooie karwei. Wat te denken van de netwerken palliatieve zorg? Leidt de netwerkvorming ook tot betere zorg aan het bed? Is de samenwerking die regionaal wordt aangegaan vrijblijvend of zouden, ook gezien de status die door het ministerie aan de netwerken wordt toegekend, hogere verwachtingen mogen worden uitgesproken? Op welke manier kunnen netwerken, zorgverleners en zorgorganisaties echt invulling geven aan een hoogwaardige palliatieve zorg? Er zijn vele bruikbare hulpmiddelen voorhanden zoals het Zorgpad voor de stervensfase waarover we in dit nummer berichten.