• In het onderzoek van Berghout (2010) naar de effectiviteit van langdurige psychoanalytische behandelingen (psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie) zijn duurzame klachtenreductie en verbetering van het persoonlijkheidsfunctioneren aangetoond. Uitkomstmetingen worden vaak genomen at face value. Dit artikel zoomt in op drie patiënten uit Berghouts onderzoek en hun therapeuten. De drie patiënten verschillen duidelijk in de mate van persoonlijkheidsverandering (MMPI-2). Follow-up met het Patiënt-therapeut Gehechtheidsinterview (Patient-therapist Adult Attachment Interview, PT-AAI) laat zien dat de klinische significantie van uitkomstcijfers anders kan zijn dan dat het op het eerste gezicht lijkt.