Bovenstaande samenvatting is een voorbeeld van een toepassing van een moderatoranalyse. Stacy e.a. (1992) onderzochten of het rookgedrag van highschoolleerlingen bepaald werd door sociale normen en rookgedrag van medeleerlingen. Zij vroegen zich onder meer af of leerlingen minder ontvankelijk waren voor sociale druk vanuitmedeleerlingen en dusminder vaak of niet rookten als zij in staat waren tot zelfsturing (
self-efficacy
) dan wanneer zij daartoe in mindere mate in staat waren. Zij concludeerden dat ‘ … efficacy judgments significantly moderated the predictive effects of social influence on smoking tendencies’. Met andere woorden, er was een sterkere relatie tussen sociale invloed van medeleerlingen en rookgedrag naarmate de leerling zijn vaardigheid om niet te roken lager inschatte. Zo’n kwantitatieve variabele die de relatie beïnvloedt tussen twee andere variabelen heet een moderatorvariabele. Figuur 6.1 geeft een schematische weergave van deze complexe relatie.