Dit artikel beschrijft de geschiedenis van de drankbestrijding die vanaf het midden van de negentiende eeuw zo’n honderd jaar actief was in Nederland. Het succes van de organisaties – een drastische reductie van de gemiddelde consumptie van alcoholhoudende drank, in het bijzonder jenever – wordt gerelateerd aan unieke sociale en culturele ontwikkelingen. Gewezen wordt op onder andere de verzuiling en de bijzondere betekenis van alcoholmatiging in de ‘zelfdwang’ die emancipatiebewegingen (zoals van arbeiders, katholieken, gereformeerden) bij hun achterbannen organiseerden. Vervolgens wordt verduidelijkt dat en waarom het niet waarschijnlijk is dat zo’n beweging met zo’n succes weer terugkomt. Aan het slot worden enkele positieve en negatieve verwachtingen uitgesproken over de toekomst van de alcoholpreventie.
