Ziekelijk jaloerse mensen zitten vaak in een vicieuze cirkel van jaloerse gevoelens, jaloerse gedachten en jaloers gedrag. Negatieve of foutieve basisovertuigingen over zichzelf en anderen zetten deze vicieuze cirkel in gang en houden deze in stand. Deze basisovertuigingen ontstaan in de loop van een leven onder invloed van persoonlijkheid, cultuur en ervaringen. Ziekelijk jaloerse mensen hebben vaak een negatief zelfbeeld, zijn wantrouwend naar anderen toe en hebben een hechtingsstijl die hen vatbaar maakt voor ziekelijke jaloezie. Als het gaat om de directe aanleiding voor jaloezie, dan wordt jaloezie bij mannen vooral getriggerd door seksuele aspecten van mogelijke ontrouw en rivalen met invloed en uitstraling. Bij vrouwen zijn dat de emotionele aspecten van mogelijke ontrouw en uiterlijk aantrekkelijke rivalen.