De kosten van de gezondheidszorg zijn flink toegenomen en nemen nog steeds toe. De regering wil de kosten op een verantwoorde manier in de hand houden. Eén belangrijke manier om kosten in de hand te houden is het werken met een budget. Daar zitten ook nadelen aan, zoals wachtlijsten die ontstaan als het budget op is.
De overheid heeft veel maatregelen genomen om de uitgaven aan geneesmiddelen in de hand te houden, zoals alleen het goedkoopste middel vergoeden van een groep middelen met ongeveer dezelfde werking (GVS, Geneesmiddelen Vergoedingen Systeem) en een (maximum)prijs vaststellen voor geneesmiddelen. Daarnaast worden er afspraken gemaakt (convenanten) tussen de overheid, apothekers en fabrikanten.
De overheid heeft in de afgelopen vijftig jaar nieuwe wetten en regels opgesteld om het zorgaanbod onder controle te krijgen (stelselherziening). Uiteindelijk is het hele stelsel onder handen genomen, om voldoende grip op de zorg te krijgen. Belangrijke elementen van het stelsel zijn:
behandelen in de eerste lijn als dat kan, in de tweede lijn als dat nodig is;
splitsing cure en care;
meer vraagsturing nodig:
Er moet meer marktwerking komen in de zorg.
Mensen moeten kunnen kiezen. En dus moeten ze weten wat er te kiezen valt.
Er moet ook concurrentie komen tussen de zorgverzekeraars.
Mensen moeten zelf meer belang hebben bij goede en goedkope zorg.
De overheid gaat minder regelen.
Daarnaast stimuleert de overheid ‘het veld’.
Er is in Nederland een aantal mensen onverzekerd. Dat aantal neemt toe. Er zijn ook mensen die illegaal in Nederland verblijven. Zij kunnen zich niet verzekeren. Soms kunnen ze wel de rekening betalen of een deel ervan. Zorgverleners hebben een zorgplicht: de plicht om noodzakelijke zorg te bieden. Ook als iemand niet is verzekerd en hij de rekening niet zelf kan betalen, moet hij noodzakelijke zorg krijgen.
