Skip to main content
Mijn bibliotheek
Ga naar:
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
BSL Shop
Inloggen

Welkom bij Erasmus MC & Bohn Stafleu van Loghum

Erasmus MC heeft ervoor gezorgd dat je Mijn BSL eenvoudig en snel kunt raadplegen. Je kunt je links eenvoudig registreren. Met deze gegevens kun je thuis, of waar ook ter wereld toegang krijgen tot Mijn BSL.

» Andere revante producten voor Erasmus MC studenten en medewerkers.

Registreer

Om ook buiten de locaties van Erasmus MC, thuis bijvoorbeeld, van Mijn BSL gebruik te kunnen maken, moet je jezelf eenmalig registreren. Dit kan alleen vanaf een computer op een van de locaties van Erasmus MC.

Eenmaal geregistreerd kun je thuis of waar ook ter wereld onbeperkt toegang krijgen tot Mijn BSL.

Login

Als u al geregistreerd bent, hoeft u alleen maar in te loggen om onbeperkt toegang te krijgen tot Mijn BSL.

Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2012 | OriginalPaper | Hoofdstuk

12 Chronische vermoeidheid

Auteurs : G. Bleijenberg, M.F.M. Gielissen, M.M. Goedendorp, H. Knoop

Gepubliceerd in: Psychologie en geneeskunde

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

We spreken over chronische vermoeidheid als deze klacht ten minste zes maanden bestaat. Ernstige chronische vermoeidheid doet zich bij talloze chronische ziekten veelvuldig voor. Ook na succesvolle behandeling van kanker komt chronische vermoeidheid voor. Het chronischvermoeidheidssyndroom (CVS) is een aandoening, waarbij de vermoeidheid gepaard gaat met aanzienlijke beperkingen in het dagelijks functioneren, zonder dat een lichamelijke verklaring gevonden is. CVS moet niet verward worden met de chronische vermoeidheid die optreedt bij een chronische ziekte of met chronische vermoeidheid na kanker; we spreken dan niet van CVS.
vorige hoofdstuk 11 Pijn
volgende hoofdstuk 13 Obesitas
Literatuur
Amir, M. & & Ramati, A. (2002). Post-traumatic symptoms, emotional distress and quality of life in long-term survivors of breast-cancer: a preliminary research. Journal of Anxiety Disorders, 16, 191–206.
Andrykowski MA, Donovan KA, Laronga, C. & & Jacobsen, P.B. (2010). Prevalence, predictors, and characteristics of off-treatment fatigue in breast cancer survivors. Cancer, 116, 5740–5748.
Attarian HP, Brown KM, Duntley SP, Carter, J.D. & & Cross, A.H. (2004). The relationship of sleep disturbances and fatigue in multiple sclerosis. Archives of Neurology, 61, 525–528.
Bleijenberg G, Gielissen MFM, Berends T, Voskamp H, Bazelmans, E. & & Verhagen, S. (2004). Cognitieve gedragstherapie voor vermoeidheid na kanker: een behandelprotocol. Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen, 6, 364–370.
Bleijenberg G, Knoop, H. & & Gielissen, M.F.M. (2009). De verkorte vermoeidheidsvragenlijst voor het vaststellen van de ernst van chronische vermoeidheid. Bijblijven, 1, 19–21.
Bol Y, Duits AA, Lousberg R, Hupperts RM, Lacroix M.H, Verhey, F.R. & & Vlaeyen, J.W. (2010). Fatigue and physical disability in patients with multiple sclerosis: a structural equation modeling approach. Journal of Behavioral Medicine, 33, 355–363.
Bol Y, Duits AA, Hupperts RM, Vlaeyen, J.W. & & Verhey, F.R. (2009). The psychology of fatigue in patients with multiple sclerosis: a review. Journal of Psychosomatic Research, 66, 3–11.
Bower JE, Ganz, P.A. & & Aziz, N. (2005). Altered cortisol response to psychologic stress in breast cancer survivors with persistent fatigue. Psychosomatic Medicine, 67, 277–280.
Brom, D. & & Kleber, R.J. (1985). De Schok Verwerkingslijst. Nederlands Tijdschrift voor Psychologie, 40, 164–168.
Damme van, S, Crombez G, Bijtebier P, Goubert, L. & & Houdenhove van, B.A. (2002). Confirmatory factors analysis of the Pain Catastrophizing Scale: invariant factor structure across clinical and non-clinical population. Pain, 69, 319–324.
Gielissen MFM, Witjes JA, Verhagen, S. & & Bleijenberg, G. (2006). The effects of cognitive behaviour therapy in severely fatigued disease-free cancer patients compared to patients waiting for cognitive behaviour therapy. A randomised controlled trial. Journal Clinical Oncology, 24, 4882–4887.
Goedendorp MM, Gielissen MF, Verhagen CA, Peters, M.E. & & Bleijenberg, G. (2008). Severe fatigue and related factors in cancer patients before the initiation of treatment. British Journal of Cancer, 99, 1408–1414.
Goedendorp MM, Gielissen MFM, Verhagen, S. & & Bleijenberg, G. (2011). Development of fatigue in cancer survivors; a prospective follow-up study from diagnosis into the year after succesful cancer treatment. In M.M. Goedendorp, Exploring fatigue in cancer patients; from diagnosis until the year after cancer treatment (pp. 183–201). Wageningen: Ponsen en Looijen.
Heutte N, Flechtner HH, Mounier N, Mellink WA, Meerwaldt JH, Eghbali, H., & … & & Henry-Amar, M. (2009). Quality of life after successful treatment of early-stage Hodgkin & ’s lymphoma: 10-year follow-up of the EORTC-GELA H8 randomised controlled trial. Lancet Oncology, 10, 1134–1135.
Jacobs HM, Luttik A, Touw-Otten, F.W. & & Melker, R.A. de (1990). De & ‘Sickness impact profile & ’; resultaten van een valideringsonderzoek van de Nederlandse versie. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 134, 1950–1954.
Kessel, K. van, Moss-Morris, R., Willoughby, E., Chalder, T., Johnson, M.H. & & Robinson E. (2008). A randomized controlled trial of cognitive behavior therapy for multiple sclerosis fatigue. Psychosomatic Medicine, 70, 205–213.
Knoop, H. & & Bleijenberg, G. (2010). Het chronisch vermoeidheidssyndroom: behandelprotocol cognitieve gedragstherapie voor CVS. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Knoop H, Kessel, K. van, Moss-Morris, R (2011) Which cognitions and behaviours mediate the positive effect of cognitive behaviour therapy on fatigue in patients with multiple sclerosis? Psychol Med 15:1–9
Knoop H, Prins JB, Moss-Morris, R. & & Bleijenberg, G. (2010). The central role of cognitive processes in the perpetuation of chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 68, 489–494.
Kroencke DC, Lynch, S.G. & & Denney, D.R. (2000). Fatigue in multiple sclerosis: relationship to depression, disability, and disease pattern. Multiple Sclerosis, 6, 131–136.
Lange, F.P. de, Koers, A., Kalkman, J.S., Bleijenberg, G., Hagoort, P., Meer, J.W. van de & & Toni, I. (2008). Increase in prefrontal cortical volume following cognitive behavioural therapy in patients with chronic fatigue syndrome. Brain, 131, 2172–2180.
Leven M van & ‘t, Zielhuis, G.A., Meer, J.W. van der, Verbeek, A.L. & & Bleijenberg, G. (2010). Fatigue and chronic fatigue syndrome-like complaints in the general population. European Journal of Public Health, 20, 251–257.
Mahurin RK, Claypoole KH, Goldberg JH, Arguelles L, Ashton, S. & & Buchwald, D. (2004). Cognitive processing in monozygotic twins discordant for chronic fatigue syndrome. Neuropsychology, 18, 232–239.
Malouff JM, Thorsteinsson EB, Rooke SE, Bhullar, N. & & Schutte, N.S. (2008). Efficacy of cognitive behavioral therapy for chronic fatigue syndrome: a meta-analysis. Clinical Psychology Review, 28, 736–745.
Moss-Morris R, Sharon C, Tobin, R. & & Baldi, J.C. (2005). A randomized controlled graded exercise trial for chronic fatigue syndrome: outcomes and mechanisms of change. Journal of Health Psychology, 10, 245–259.
Price JR, Mitchell E, Tidy, E. & & Hunot, V. (2008). Cognitive behaviour therapy for chronic fatigue syndrome in adults. Cochrane Database of Systematic Reviews, 3, CD001027. doi: 10.1002/14651858.cd001027.pub2
Prins JB, Meer JWM van der & & Bleijenberg, G. (2006). Chronic fatigue syndrome (review). Lancet, 367, 346–355.
Servaes P, Prins J, Verhagen, S. & & Bleijenberg, G. (2002). Fatigue after breast cancer and in chronic fatigue syndrome. Journal of Psychosomatic Research, 52, 453–459.
Servaes P, Verhagen C, Schreuder BHW, Veth, R.P.H. & & Bleijenberg, G. (2003). Fatigue after treatment for malignant and benign bone and soft tissue tumors. Journal of Pain and Symptom Management, 26, 1113–1122.
Servaes P, Verhagen, S. & & Bleijenberg, G. (2002). Determinants of chronic fatigue in disease-free breast cancer patients: a cross sectional study. Annals of Oncology, 13, 589–598.
Sonderen E van (1993) Sociale Steun Lijst-Interacties (SSL-I) en Sociale Steun Lijst-Discrepanties (SSL-D). Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken, Groningen
Strober, L.B. & & Arnett, P.A. (2005). An examination of four models predicting fatigue in multiple sclerosis. Archives of Clinical Neuropsychology, 20, 631–646.
Tak LM, Cleare AJ, Ormel J, Manoharan A, Kok IC, Wessely, S. & & Rosmalen, J.G. (2011). Meta-analysis and meta-regression of hypothalamic-pituitary-adrenal axis activity in functional somatic disorders. Biological Psychology, 87, 183–194.
Tummers M, Knoop, H. & & Bleijenberg, G. (2011). Getrapte zorg voor het chronisch vermoeidheidssyndroom. Gedragstherapie, 44, 69–81.
Tummers M, Knoop H, Dam, A. van, Wiborg, J.F.W., Wensing, M. & & Bleijenberg, G. (2011). Noodzaak van landelijke implementatie van getrapte zorg voor het chronisch vermoeidheidssyndroom. Gedragstherapie, 44, 83–93.
Vercoulen JHMM, Alberts, M. & & Bleijenberg, G. (1999). De Checklist Individual Strength (CIS). Gedragstherapie, 32, 131–136.
Vercoulen JHMM, Hommes OR, Swanink CMA, Jongen PJH, Fennis JFM, Galama, J.M.D., & … & & Bleijenberg, G. (1998). The persistence of fatigue in chronic fatigue syndrome and multiple sclerosis: development of a model. Journal of Psychosomatic Research, 45, 507–517.
Viner, R. & & Hotopf, M. (2004). Childhood predictors of self reported chronic fatigue syndrom/myalgic encephalomyelitis in adults: national birth cohort study. British Medical Journal, 329, 941. doi 10.1136/bmj38258507928.55
Vree, B. de, Werf, S. van der, Prins, J., Bazelmans, E., Vercoulen, J., Servaes , P., & … & & Bleijenberg, G. (2002). Meetinstrumenten bij chronische vermoeidheid. Gedragstherapie, 35, 157–164.
Werf, S. van der, Evers, A., Jongen , P.J.H. & & Bleijenberg, G. (2003). The role of helplessness as mediator between neurological disability, emotional instability, experienced fatigue and depression in patients with multiple sclerosis. Multiple Sclerosis, 9, 89–94.
Werf, S.P. van der, Prins, J.B., Vercoulen, J.H.M.M., Meer, J.W.M. van der & & Bleijenberg, G. (2000). Identifying physical activity patterns in Chronic Fatigue Syndrome using actigraphic assessment. Journal of Psychosomatic Research, 49, 373–379.
White PD, Goldsmith KA, Johnson AL, Potts L, Walwyn R, DeCesare, J.C., & … & & Sharpe, M. (2011). Comparison of adaptive pacing therapy, cognitive behaviour therapy, graded exercise therapy, and specialist medical care for chronic fatigue syndrome (PACE): a randomised trial. Lancet, 377, 823–836.
Wiborg JF, Knoop H, Stulemeijer M, Prins, J.B. & & Bleijenberg, G. (2010). How does cognitive behaviour therapy reduce fatigue in patients with chronic fatigue syndrome? The role of physical activity. Psychological Medicine, 40, 1281 & –1287.
Metagegevens
Titel
12 Chronische vermoeidheid
Auteurs
G. Bleijenberg
M.F.M. Gielissen
M.M. Goedendorp
H. Knoop
Copyright
2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Psychologie en geneeskunde

Print ISBN: 978-90-313-9889-8

Elektronisch ISBN: 978-90-313-9890-4

Copyright: 2012

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-9890-4_12